De termen onderzoeksontwerp, onderzoeksopzet en onderzoeksplan zijn (min of meer) elkaars synoniemen. Hoewel sommige auteurs er iets anders onder verstaan, wil ik een pleidooi voor houden deze termen alleen te gebruiken voor het aanduiden van 'de keuze voor een bepaald onderzoeksdesign + de keuze van het meetinstrument + de selectie van de te onderzoeken objecten of respondenten + de selectie van de uit te voeren analyses'. Deze vier aspecten samen duid ik ook wel eens aan met 'het onderzoek op de tekentafel'. Daarmee wordt duidelijk dat het gaat om een plan, een ontwerp, een opzet voordat het onderzoek daadwerkelijk wordt uitgevoerd.

Opmerking:
Sommige auteurs hanteren de term 'onderzoeksontwerp' in een engere zin. Zij verstaan er dan alleen het onderzoeksdesign onder. Sommige auteurs gebruiken de definities ook niet eenduidig en gebruiken de term onderzoeksontwerp voor zowel in enge alsook in uitgebreide zin.