Beschrijvend onderzoek is onderzoek waarbij de onderzoeker de opdracht heeft gekregen om op bepaalde aspecten te letten en die te beschrijven.

Uit: F. van der Zee: Kennisverwerving in de Empirische Wetenschappen, de methodologie van wetenschappelijk onderzoek. BMOOO, Groningen, 2004.

Beschrijvend onderzoek kan worden getypeerd met een vraagstelling als: "Wat zie je allemaal als je kijkt naar ....." De onderzoeker wordt nu gedwongen aandacht aan (meestal) een beperkt aantal kenmerken te besteden. Met andere woorden er worden hem restricties opgelegd en dit is het grote onderscheid met exploratief onderzoek. In het onderzoeksdesign komt dit tot uitdrukking door de letter S in het onderzoeksdesign:

                                                      t 
                                   ___________________________

object van studie:       S            O

 waarbij:   S    =  selectie van de kenmerken
                   t     =  tijdstip van meten
                  O    =  meting

Het is overigens wel zo dat de onderzoeker slechts zelden een opdracht krijgt waarin geen restricties zijn aangegeven. Omdat deze letter altijd voorkomt wordt zij gewoonlijk weggelaten maar daarmee is het onderscheid met exploratief onderzoek niet meer duidelijk.

Beschrijvend onderzoek komt heel vaak voor. Voorbeelden te over: hoe ziet het onderwijs systeem in Duitsland eruit, welke bedrijven spelen een rol op de energiemarkt, hoe ziet het ziekteverloop eruit, etc.

Op de verzamelde gegevens kan men nog wel exploratieve analyses uitvoeren. De exploratie blijft echter beperkt binnen de geselecteerde gegevens. Het is niet meer mogelijk nog andere potentieel relevante aspecten in de analyses te betrekken.