A-specificiteit

A-specificiteit is een betrouwbaarheidsscore waarbij de onderzoeker bij één object twee keer een meting verricht met hetzelfde meetinstrument.

Het vaststellen van de betrouwbaarheid van een meetinstrument (ook vragenlijsten!) is lastig. De simpelste manier om dit te doen, is door twee keer een meting te verrichten bij hetzelfde object met hetzelfde meetinstrument. Krijgt men er twee keer dezelfde score uit dan lijkt het meetinstrument in hoge mate betrouwbaar. (Met opzet is hier het woord ëlijktí gebruikt want het meetinstrument moet wel in staat zijn onderscheid te kunnen meten, oftewel: het mag niet steeds dezelfde uitkomst geven.)

Bij deze methode veronderstelt men dat een scores op meetmoment 1 en op meetmoment 2 aan elkaar gelijk moeten zijn. Is er tussen beide meetmomenten een hoge correlatie (vrijwel altijd een productmoment correlatie) dan is het meetinstrument in hoge mate betrouwbaar. Is de samenhang daarentegen laag, dan duidt dit op een lage betrouwbaarheid.  (Ook hier moeten we opmerken dat een lage correlatiecoëfficiënt niet hoeft te betekenen dat het meetinstrument onbetrouwbaar is. Uit de formule voor de betrouwbaarheid kan immers ook afgeleid worden dat Akenmerk de ware score uit het lood slaat terwijl Ameetinst nul is.)

In de natuurwetenschappen is het vrij eenvoudig om twee keer dezelfde meting te verrichten. Men meet bijvoorbeeld twee keer de lengte van de tafel tot op de milimeter nauwkeurig. Er zal dan twee keer vrijwel dezelfde score uit komen. In de sociale wetenschappen is het vaak niet goed mogelijk om het meetinstrument twee keer te gebruiken om de betrouwbaarheid ervan vast te stellen. Een persoon die twee keer dezelfde test moet doen, zal nooit precies dezelfde antwoorden geven. Bovendien veranderen personen regelmatig van visie, leren zij dingen, gaan ze trainen of oefenen, of raken gewoonweg vermoeid tussen de beide metingen. Door deze verschillen zijn de meetresultaten minder goed met elkaar te vergelijken. Dit fenomeen is niet goed uit te bannen. De onderzoeker in de sociale wetenschappen zal vrijwel nooit kunnen uitsluiten dat er geen differentiÎle transfer is opgetreden. De betrouwbaarheid van een meetinstrument is in de sociale wetenschappen dan ook wat moeilijker vast te stellen dan in de natuurwetenschappen.

Copyrights

© Foeke van der Zee / BMOOO - Woordenboek onderzoek, methodologie en statistiek

Meer MOA


Kennispartners van Daily Data Bytes

MOA is een

CRKBO Instelling CMYK

Contact

MOA, Expertise Center voor Marketing-insights, Onderzoek & Analytics

VIDA-gebouw
Kabelweg 57, 2e verdieping
1014 BA Amsterdam
+31 20 5810710
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.