Cramers V is een maat voor een samenhang tussen variabelen op nominaal niveau. De kruistabel hoeft niet vierkant te zijn; Cramers V kan ook uitgerekend worden voor rechthoekige tabellen.
Cramers V wordt berekend met behulp van deze formule. De uitkomst ligt altijd tussen 0 en 1. Een waarde van 0 betekent dat er geen samenhang is: de waarden van de ene variabele liggen evenredig verspreid over de waarden van de andere variabele. De waarde van 1 betekent dat er een perfecte samenhang is: voor elke waarde van de ene variabele geldt dat deze precies overeenkomt met één waarde van de andere variabele. Omdat het gaat om variabelen op nominaal niveau is de volgorde van de waarden niet belangrijk: men mag deze zondermeer van plaats verwisselen. Als er een perfecte samenhang is, kunnen de waarden zodanig verplaatst worden dat alleen de cellen op de diagonaal gevuld zijn en de rest leeg. Het maakt dan ook niet uit of dit de diagonaal van linksboven naar rechtsonder is, of van linksonder naar rechtsboven. Het teken zoals men dat bij de productmoment correlatie, de Spearman rangcorrelatie of bij Kendall's tau tegenkomt, is niet van belang. In de illustraties hieronder staan een aantal voorbeelden.
|
vmbo
|
havo
|
vwo
|
totaal
|
Basisschool A |
11
|
11
|
11
|
33
|
Basisschool B |
15
|
15
|
15
|
45
|
Basisschool C |
10
|
10
|
10
|
30
|
totaal |
36
|
36
|
36
|
108
|
Cramers V = ( sqrt (0 / 108 * (3 - 1) ) ) = ) 0
Chi2 = 0; vrijheidsgraden: (3-1)(3-1) = 4; p = niet significant
|
|
vmbo
|
havo
|
vwo
|
totaal
|
Basisschool A |
8
|
9
|
16
|
33
|
Basisschool B |
19
|
14
|
12
|
45
|
Basisschool C |
7
|
16
|
7
|
30
|
totaal |
34
|
39
|
35
|
108
|
Cramers V = ( sqrt (10,17 / 108 * (3 - 1) ) ) = ) 0,22
Chi2 = 10,17; vrijheidsgraden: (3-1)(3-1) = 4; p < . 05
|
|
vmbo
|
havo
|
vwo
|
totaal
|
Basisschool A |
0
|
0
|
33
|
33
|
Basisschool B |
45
|
0
|
0
|
45
|
Basisschool C |
0
|
30
|
0
|
30
|
totaal |
45
|
30
|
33
|
108
|
Cramers V = ( sqrt (216 / 108 * (3 - 1) ) ) = ) 1
Chi2 = 216; vrijheidsgraden: (3-1)(3-1) = 4; p < .001
|
Cramers V wordt getoetst door middel van de Chikwadraattoets. Op nominaal niveau geldt: het toetsen of er een samenhang is, is hetzelfde als het toetsen of er een verschil is.